In deel 3-3 van onze reeks infofiches RVS bespreken we de niet aan corrosie gerelateerde problemen die kunnen gepaard gaan met het lassen van roestvast staal met inbegrip van mogelijke te nemen maatregelen.
Dit overzichtsartikel behandelt enkele veelbelovende technieken om aluminium aan staal te verbinden. Het blijkt immers dat meer en meer evoluties in het brede spectrum van het lasgebeuren toelaten om deze materiaalcombinatie te realiseren. Louter mechanische of adhesieve verbindingsmethoden worden in deze bespreking buiten beschouwing gelaten.
Bij het lassen van roestvast staal kunnen nogal wat problemen optreden tijdens of na het lassen. De verschillende onderwerpen die hierna zullen besproken worden, toegepast op roestvaste stalen, zijn de diverse vormen van plaatselijk versnelde corrosie als gevolg van het lassen, en de scheurvorming en verbrossing die veroorzaakt kunnen worden door het lassen.
Onder corrosie verstaan we het ongewenst verdwijnen van materiaal onder invloed van chemische of elektrochemische processen. Rvs is onder bepaalde omstandigheden gevoelig voor corrosie, vandaar dat de –tot op heden nog vaak gebruikte– benaming 'roestvrij' staal misleidend is. Toch is de corrosieweerstand van rvs, in soms bijzonder agressieve, oxiderende milieus, zeer groot. Zonder het bestaan van rvs zou er, wegens de hoge kost van evenwaardige alternatieven, praktisch geen chemische industrie zijn! De grote verscheidenheid aan types wijst er echter al op dat de corrosievastheid geen algemene, maar een specifieke eigenschap is. Dat wil zeggen dat de corrosievastheid voor een bepaald type slechts onder bepaalde omstandigheden geldt. Corrosie is overigens een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen, die hierna afzonderlijk behandeld worden.
Roestvaste staalsoorten kunnen in een vier- à vijftal grote groepen onderverdeeld worden. De eerste tabel geeft een vergelijking van de Europese, Amerikaanse, Japanse, Zweedse en andere normen. In een tweede tabel komen dan de richtanalyses aan bod van enkele veel voorkomende roestvaste staalsoorten binnen de grote groepen. In deel 1 van deze infofiches werden vooral de verschillen tussen de groepen uitgeklaard. In dit deel hebben we het over de verschillen binnen de drie voornaamste groepen.
Deel 1 van de Infofiches Roestvast Staal (RVS) zal de historiek van het ontstaan van de materialen behandelen. Er zal tevens kort worden ingegaan op de vraag: “Waarom is roestvast staal roestvast?” Daarnaast worden de diverse hoofdgroepen besproken.
Le projet ALUWELD I a pris fin au début 2006. Ce projet de recherche collective étalé sur deux ans a été subsidié par l’IWT-Vlaanderen. ALUWELD I avait pour objet l’application de deux procédés de soudage innovateurs sur les alliages d’aluminium : le Friction Stir Welding (friction malaxage) et l’Hybrid Laser Welding (soudage hybride arc/laser). Le projet a réuni une quarantaine d’entreprises et centres de recherche principalement situés en Flandre. On peut dire que de bons résultats ont été enregistrés, durant ces deux années, avec les deux procédés de soudage.
Dit artikel is een korte samenvatting van het collectief onderzoeksproject over weerstandlassen van hoogsterkte staalsoorten en staalsoorten met deklagen, dat door het onderzoekscentrum van het BIL en het De Nayer Instituut werd uitgevoerd in 2004 en 2005. In het project werd de lasbaarheid van verschillende recent ontwikkelde hoogsterkte staalsoorten onderzocht en werd de invloed van deklagen op staalsoorten op de weerstandlasbaarheid nagegaan.
Vandaag worden martensitische 9% Cr-stalen gebruikt in thermische centrales met geavanceerde stoomparameters. Het Europees onderzoeksprogramma COST 522 had tot doel nieuwe materialen te ontwikkelen die een hogere stoomtemperatuur (tot 650 °C) toelieten, wat de efficiëntie van de centrale verhoogt en bijgevolg bevorderlijk is voor het milieu. Om aan deze vraag te voldoen heeft Vallourec-Mannesmann een nieuw martensitisch 12% Cr-staal ontwikkeld, genaamd VM12, geproduceerd in tube en pipe, met een beoogde kruipsterkte vergelijkbaar met E911, T/P92 en een betere oxidatieweerstand dan X20CrMoV12-1.
Na de staalsoorten vormen de aluminiumlegeringen de belangrijkste legeringsgroep. Het aluminiumverbruik (net als dat van de magnesiumlegeringen) zal in de volgende jaren steeds belangrijker worden, zeker wat betreft automobiel- en transporttoepassingen. Het is duidelijk dat deze trend voornamelijk ingegeven wordt door de lagere densiteit van deze legeringen dan die van staal. Het lassen van vooral Al-legeringen kan de lasser echter voor zware moeilijkheden stellen. Dan kunnen innovatieve lasprocessen, zoals friction stir welding en het hybride laserlassen, een oplossing bieden.